Bourgogne wijnjaar 2021
Deceuninck Patrick, Columnist
20 02 2022
Photo : Les Grands Jours de Bourgogne
© DEC
Wijn is een product van de natuur. Elk jaar wordt een nieuw verhaal geschreven. De spelers zijn: het terroir (zowel geologisch als biologisch); de klimatologische omstandigheden (zon, regen, wind, temperatuur, microklimaat); en de wijnbouwer (met zijn eigen filosofie). Verder hangt in de Bourgogne alles af van één soort druif (pinot noir druif voor rood en de chardonnaydruif voor wit). Je ziet meteen dat dit een heuse uitdaging voor de wijnmaker om telkens het terroir tot volle expressie te laten komen. Zoals altijd zal de kennis en het werk in de kelder bepalend zijn voor het uiteindelijke resultaat.
De Bourgogne lijkt zo ongeveer in alles de complete tegenstelling van de Bordeaux. Een beetje kasteel in Bordeaux is groter dan een cru in de Bourgogne. Bedrijfstechnisch heeft een Bordelais het trouwens een stuk gemakkelijker dan een Bourguignon. In Bordeaux kan je spelen met de assemblage. Eventuele zwakheden kan je daar zo corrigeren met wat meer Merlot of wat meer Cabernet.
Om de twee jaar kijken wijnprofessionals traditiegetrouw uit naar de voorstelling van de nieuwe wijnjaren in Bourgogne. In 2020 werd het prestigieuze internationaal georganiseerd wijnevenement geannuleerd. Uiteindelijk gaat de 15e editie « Les Grands Jours de Bourgogne », terug door in het hart van de terroirs van 21-25 maart 2022. Uitzonderlijk werd er in 2021 een aangepaste versie: « Les Grands Jours en Caves » gehouden. De editie 2022 van de Grands Jours de Bourgogne wordt vooraf gegaan door de Saint-Vincent Tournante de Bourgogne in Corpeau, Puligny-Montrachet en Blagny ( op 19 en 20 maart). Maart is een heuse bruisende maand voor de Bourgognestreek met professionele bezoekers van over de ganse wereld: 12 proeflocaties, met ongeveer 1.000 wijnboeren en handelaars, en zeker 6.000 Bourgognewijnen.
Wijnjaar 2020
Toen de lockdown half maart 2020 begon, was het prachtig weer in Frankrijk. Het duurde tot half september. De wijnstokken maakten hiervan gebruik om een voorsprong van 3 weken te krijgen bij de knopvorming. Ze konden hun opmars volhouden tot de oogst, die op 12 augustus begon in de Mâconnais. Men zou kunnen denken dat de wijnbouw zich niets aantrok van de wereldwijde sanitaire crisis.
De vinificatie was eenvoudig, dankzij de extreem gezonde conditie van de druiven. Er was praktisch geen ziekte of rot door de afwezigheid van regen. Sorteertafels werden alleen gebruikt om een paar verschroeide druiven uit te zoeken. Wijnprofessionals waren enthousiast over de eerste proeverijen: de bijzondere omstandigheden van deze vintage hebben ongekende en unieke balansen gecreëerd. Natuurlijk is er een subtiele rijkdom, maar tegelijkertijd een aangename spanning, vooral voor de roodtinten. Velen anticiperen nu al op 2020 als een oogstjaar dat uitzonderlijk goed zal rijpen, zowel voor witte als voor rode wijnen. Te bevestigen na de vatrijping.
Wijnjaar 2021, de grillen van het klimaat, lage volumes.
Toen de eerste groei en knopvorming in gang was, werd Bourgogne bijzonder zwaar getroffen door de vorst van april. Die ijskoude nachten waren verwoestend voor de wijnstokken. De vorst werd gevolgd door hagel in juni die sommige percelen verwoestte. Verder zorgden regen in juli en augustus voor rot en meeldouw. Gans het wijnbouwseizoen, tot aan de oogst in september, werd gekenmerkt door enkele brute weersveranderingen. Wijnboeren moesten uiterst responsief en attent zijn. Het enige moment van rust kwam met de bloei, wat ideaal was voor de vruchtvorming, en de fase waarbij de groene druiven hun kleur krijgen (“veraison”), die vanaf half augustus gepaard ging met zonneschijn.
In heel Bourgogne was er schade, maar de situatie is erg complex. Sommige percelen zijn gevrijwaard gebleven terwijl de buren wel werden getroffen. Soms zag je grote verschillen tussen de rijen wijnstokken. De totale volumes zouden lager kunnen uitvallen dan de kleine jaargang 2016. De rode wijnen van de Côte de Nuits en de Hautes Côtes lijken het minst getroffen.
De verliezen voor de hele regio liggen wellicht tussen de 30 en 50 %. Het varieert enorm, voor de witte wijn van de Côte de Beaune schat men de verliezen tussen 70 a 80 %. In Puilly-Fuissé zijn er wijnbouwers met 95 %verlies.
De oogst van 2021 was tot op de laatste dag een uitdaging. Wijnmakers moesten de alcoholische fenolische rijpheid van de druiven dagelijks controleren, rekening houdend met het weer om op de gewenste rijpheid te oogsten.
Uiteindelijk werd hard werken beloond met succes, lage volumes daargelaten. "Klein is mooi!" Hopelijk zal de vintage 2022 gemakkelijker verlopen.
De rijping van de druif.
Druiven bestaan uit voornamelijk suikers, zuren, water en fenolen. De fenolen zorgen voor de smaak in de wijn.
In de vegetatieve cyclus van de wijnstok, duidt de “veraison” het stadium van het begin van de rijping van de druiven aan.
De rijping van de druif is bepalend voor het evenwicht tussen de fysiologische (alcoholische) en fenolische (tannines / aroma’s) rijpheid.
Fysiologische rijpheid:
Fysiologische rijpheid wordt bereikt wanneer de druiven een voldoende hoog suikergehalte bereiken, zonder daarbij teveel zuur te verliezen. Dit soort rijpheid omvat dus twee kwaliteitsfactoren: het suikergehalte en het zuurgehalte.
Zuurgehalte
Terwijl tijdens de rijping, de suikers toenemen zal het zuurgehalte dalen. Druiven bevatten voornamelijk wijnsteenzuur en appelzuur. Het appelzuur wordt afgebroken terwijl het niveau wijnsteenzuur nagenoeg op eenzelfde peil blijft. Het is dus zaak om genoeg suikers te hebben met nog voldoende zuren. Een te laag zuurgehalte zal immers platte wijnen opleveren met weinig aroma’s. Het zuurgehalte is grotendeels afhankelijk van het seizoen en verschilt per druivenras.
Fenolische rijpheid:
Dit is de rijpheid van de fenolen, met name de anthocyanen (kleurstoffen) en de tannines in de druif. De samenstelling van de fenolen evolueert naarmate de druif rijpt. Een fenolisch onrijpe druid heeft nog veel drogende en bittere tannines. Bij een rijpe druif zijn de tannines minder bitter en minder drogend in de mond.
Idealiter valt de fenolische rijpheid van de druif samen met de alcoholische rijpheid.
Tagged with: Frankrijk, Bourgogne, Vegetatieve cyclus, Oogst, Wijnjaar.